Ngành sơn ô tô: Xu hướng và thách thức trong bối cảnh thị trường ô tô tăng trưởng

Ngành sơn ô tô là một ngành kinh doanh có liên quan đến việc bảo quản, trang trí và sửa chữa các bề mặt của xe ô tô. Ngành sơn ô tô có vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị và thẩm mỹ của xe ô tô, đồng thời bảo vệ xe khỏi các yếu tố bên ngoài như va chạm, ăn mòn, oxi hóa… Ngành sơn ô tô có cơ hội phát triển lớn trong bối cảnh thị trường ô tô tại Việt Nam ngày càng tăng trưởng và đa dạng. Tuy nhiên, ngành sơn ô tô cũng gặp không ít thách thức như cạnh tranh khốc liệt, yêu cầu về chất lượng và an toàn, biến đổi khí hậu và thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích những cơ hội và thách thức của ngành sơn ô tô trong năm 2023.

Cơ hội của ngành sơn ô tô:

Nhu cầu về sơn ô tô tăng cao do sự phát triển của thị trường ô tô. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng của thị trường ô tô Việt Nam đạt 296.634 xe trong năm 2020, tăng 11% so với năm 20191. Trong đó, xe du lịch chiếm 77%, xe thương mại chiếm 21% và xe chuyên dụng chiếm 2%. Nhu cầu về sơn ô tô không chỉ phục vụ cho việc sản xuất mới mà còn cho việc sửa chữa và làm đẹp xe cũ. Theo một nghiên cứu của Công ty Tư vấn Frost & Sullivan, thị trường dịch vụ sau bán hàng (Aftermarket) của ngành ô tô Việt Nam có giá trị khoảng 2,3 tỷ USD vào năm 2018 và dự kiến đạt 4,4 tỷ USD vào năm 20252. Trong đó, sơn ô tô chiếm khoảng 10%.

Thị trường sơn ô tô Việt Nam còn rất rộng lớn và chưa bão hòa. Theo Hiệp hội Sơn và Mực in Việt Nam (VPIA), hiện nay Việt Nam có khoảng 100 doanh nghiệp sản xuất sơn ô tô, trong đó có khoảng 20 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, tỷ lệ nội địa hoá các sản phẩm sơn ô tô vẫn còn thấp, chỉ khoảng 30-40%. Điều này cho thấy còn nhiều không gian cho các doanh nghiệp trong nước phát triển và cạnh tranh. Ngoài ra, thị trường sơn ô tô Việt Nam cũng có nhiều tiềm năng để xuất khẩu sang các nước trong khu vực và thế giới. Theo VPIA, giá trị xuất khẩu sơn ô tô của Việt Nam đạt 62 triệu USD vào năm 2019 và dự kiến tăng trưởng 10% mỗi năm.

Các chính sách hỗ trợ và khuyến khích của Nhà nước. Theo VPIA, Ngành sơn ô tô được xếp vào nhóm ngành công nghiệp hỗ trợ quan trọng của Việt Nam. Do đó, các doanh nghiệp ngành sơn ô tô được hưởng các chính sách thuế, tín dụng, đầu tư và xuất khẩu ưu đãi của Nhà nước. Ngoài ra, Nhà nước cũng đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, bảo vệ thương hiệu và chống hàng giả hàng nhái.

Thách thức của ngành sơn ô tô:

Cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Hiện nay, thị trường sơn ô tô Việt Nam có sự góp mặt của nhiều thương hiệu lớn từ các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Mỹ… Các thương hiệu này có lợi thế về công nghệ, chất lượng, uy tín và quảng bá thương hiệu. Do đó, các doanh nghiệp trong nước phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt và phải nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới sản phẩm và phát triển thị trường.

Yêu cầu về chất lượng và an toàn của sơn ô tô ngày càng cao. Sơn ô tô chất lượng ắt cần phải an toàn cho cả người thợ sơn và người sử dụng xe. Sơn ô tô ấy cần không chứa các thành phần hóa học độc hại gây ảnh hưởng tới hệ hô hấp của con người và gây ôi nhiễm môi trường. Ngoài ra, sơn ô tô trong thành phần không chứa các chất độc hại như chì, thủy ngân và các kim loại nặng. Do đó, các doanh nghiệp ngành sơn phải tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn của Nhà nước và các tổ chức quốc tế.

Biến đổi khí hậu và thiếu hụt nguồn cung nguyên liệu. Biến đổi khí hậu là một vấn đề toàn cầu ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội. Ngành sơn ô tô cũng không ngoại lệ. Biến đổi khí hậu gây ra những biến động về thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm… Điều này ảnh hưởng tới quá trình sản xuất, bảo quản và sử dụng sơn ô tô. Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng làm giảm nguồn cung nguyên liệu cho ngành sơn như dầu mỏ, nhựa tổng hợp, các loại hóa chất… Điều này khiến cho giá thành sản xuất tăng cao và khó kiểm soát.

Ngành sơn ô tô là một ngành kinh doanh có cơ hội lớn nhưng cũng gặp không ít thách thức trong năm 2023. Để phát triển bền vững, các doanh nghiệp ngành sơn ô tô cần phải không ngừng đổi mới công nghệ, sản phẩm và dịch vụ; nâng cao chất lượng và an toàn của sơn; thích ứng với biến đổi khí hậu; mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu; tận dụng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước; và hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước.